De rol van kalk in de landbouw

Bekalkingsmateriaal bevat oxiden, hydroxiden, carbonaten of silicaten van de voedingsstoffen calcium (Ca) of magnesium (Mg), en speelt een cruciale rol in de moderne land- en bosbouw. Het verbetert de bodemgezondheid, verhoogt de productiviteit van gewassen en zorgt voor het welzijn van vee. Van het reguleren van de pH van de bodem tot het leveren van essentiële voedingsstoffen, de voordelen van kalk reiken ver buiten de velden. Bovendien benadrukken de toepassingen op het gebied van diervoeding en dierhygiëne het belang ervan voor het behoud van een evenwichtig en bloeiend agrarisch ecosysteem.

Algemeen inzicht

 

Wat is landbouwkalk en wat zijn de belangrijkste bestanddelen ervan?  

Landbouwkalk, gemaakt van kalkpoeder of kalk of dolomiet, is essentieel om de zuurgraad van de bodem te neutraliseren, en essentiële voedingsstoffen zoals calcium en magnesium aan gewassen te leveren. De belangrijkste bestanddelen, calciumcarbonaat (kalksteen) (CaCO3) en calciummagnesiumcarbonaat (dolomiet) (CaCO3, MgCO3), helpen de bodemgezondheid en de gewasproductiviteit te verbeteren. Andere bekalkingsmaterialen en andere gespecialiseerde mineralen worden veel gebruikt in de land- en bosbouw om de pH-waarde van de bodem in evenwicht te brengen en planten te voorzien van essentiële voedingsstoffen zoals magnesium en calcium. 

 

Welke soorten bekalkingsmateriaal worden vaak gebruikt in de landbouw en hoe verschillen ze?  

Kalksteen en dolomiet zijn de meest voorkomende vormen van bekalkingsmateriaal die in de landbouw worden gebruikt. Ongebluste kalk, gebluste kalk en dolime worden ook veel gebruikt:  

  • Ongebluste kalk bevat calciumoxide. Het neutraliseert zure bodems en levert calcium. 

  • Gebluste kalk, ook wel calciumhydroxide genoemd, werkt als ongebluste kalk om zure bodems te neutraliseren en verhoogt de pH van de bodem sneller dan Ag-kalk. 

  • Dolime bevat zowel calciumcarbonaat als magnesiumcarbonaat. Het biedt dezelfde voordelen als landbouwkalk. Het neutraliseert zure bodems en levert essentiële voedingsstoffen zoals calcium en magnesium, die onmisbaar zijn voor de groei van planten.  

 

Wat zijn de belangrijkste voordelen van het gebruik van bekalkingsmateriaal in de landbouw?  

Het aanbrengen van bekalkingsmateriaal leidt tot een efficiënter gebruik van landbouwgrond en verhoogt de doeltreffendheid van meststoffen, waardoor hun impact op het milieu, bijvoorbeeld op het grondwater, en de stikstofemissies worden verminderd. 

farmers women and men picking crops in a field

Bekalkingsmateriaal in de land- en bosbouw

 

Hoe beïnvloedt kalktoepassing de pH van de bodem, en waarom is dit belangrijk voor de gewasgroei? 

Bekalkingsmateriaal wordt gebruikt om de pH van zure bodems te verhogen, waardoor ze neutraler worden en gunstiger zijn voor de gewasgroei. 

 

Hoe verbetert kalk de bodemstructuur en waterpenetratie? 

Bekalkingsmateriaal helpt de bodemstructuur te verbeteren door te zorgen voor een betere bodemaggregatie, wat leidt tot betere drainage, beluchting en wortelontwikkeling, wat resulteert in gezondere planten.

 

Hoe werkt kalk samen met andere bodemverbeteraars en meststoffen?  

Door de zuurgraad van de bodem te neutraliseren, verbetert bekalkingsmateriaal de beschikbaarheid van onmisbare voedingsstoffen zoals calcium, magnesium, fosfor en kalium, die essentieel zijn voor de plantengroei en om de gewasopbrengst te verhogen. 

Senior man in dark blue overalls and grey shirt pouring oat in manger while feeding hens by wooden coop in the yard

Kalk in dierenhygiëne en -voeding

 

Hoe draagt kalk bij aan de voedingsbehoeften van vee en pluimvee? 

Kalk speelt een cruciale rol in de calciumsuppletie voor diervoeding, en zorgt ervoor dat dieren de nodige dagelijkse inname van calcium en magnesium krijgen voor een optimale gezondheid. 

 

Wat zijn de voordelen van het gebruik van kalk voor geurbestrijding in dierenstallen?  

Het gebruik van kalk voor geurbeheersing in dierenstallen biedt verschillende voordelen: het neutraliseert geuren en ontsmet het gebied door pathogenen te verminderen en afval te decontamineren. Deze eigenschappen maken kalk tot een effectieve oplossing voor het beheersen van geuren en het bevorderen van een gezondere omgeving voor zowel dieren als verzorgers. 

Kalksteendeeltjes kunnen ook worden gebruikt in formules voor kattenbakvulling. 

 

Bodembeheer en duurzame landbouw

 

Wat zijn de beste praktijken voor het aanbrengen van kalk op landbouwvelden? 

  1. Vooruit plannen 

Landbouwkalk heeft tijd nodig om zijn werking op de bodem te ontwikkelen. Als u kalk nodig hebt om uw grond te verbeteren voor uw volgende gewasronde, kunt u de kalk het beste minstens zes maanden vóór het zaaien aanbrengen. De meest effectieve tijd om kalk aan te brengen is voordat het regent. Het water helpt de kalk dieper in de grond te dringen. 

 

  1. Periodiek onderhoud plannen 

Na verloop van tijd neemt het kalkgehalte in uw bodem af, waardoor de pH-waarde van uw bodem opnieuw verandert. Hoe vaak u uw velden moet herkalken, hangt af van het soort grond, maar over het algemeen om de drie jaar. 

 

  1. Tot wanneer mogelijk  

Over het algemeen is het het beste om de grond te bewerken nadat u de kalk hebt verspreid, zodat deze volledig in de grond kan worden opgenomen. De kalk kan zich echter na verloop van tijd zelf verspreiden, mits deze niet eerst door regen, sneeuw of wind wordt meegevoerd.  

 

Met welke factoren moeten landbouwers rekening houden bij het bepalen van de hoeveelheid kalk die ze moeten aanbrengen? 

  • Wat voor landbouwonderneming is het: Akkergrond of gras? 
  • Wat is de huidige pH van de bodem? Wat is de beoogde pH van de bodem?  
  • Wat is de kationenuitwisselingscapaciteit? 
  • Wat is de bodemclassificatie (zandgrond/leemgrond/slibgrond/kleileem/organische grond/veenachtige grond)? 

 

Hoe draagt het aanbrengen van kalk bij aan duurzame landbouwpraktijken? 

Het aanbrengen van kalk draagt bij aan duurzame landbouw door zure bodems te neutraliseren, wat de pH van de bodem verbetert en voedingsstoffen gemakkelijker beschikbaar maakt. Dit proces geeft essentiële voedingsstoffen zoals calcium en magnesium af, bevordert een betere bodemstructuur, vermindert de bodemtoxiciteit, en stimuleert een gunstige microbiële activiteit. Deze gecombineerde effecten leiden tot gezondere gewassen en productievere bodems, wat duurzame landbouwpraktijken ondersteunt. 

Kortom, kalk en mineralen zijn van groot belang in de landbouw vanwege hun vele voordelen. Van het corrigeren van de pH van de bodem tot het verbeteren van de beschikbaarheid van voedingsstoffen, kalk is essentieel om duurzame landbouwpraktijken te ondersteunen. Door kalk in hun bodem te integreren, kunnen landbouwers de kwaliteit van hun gewasopbrengsten verbeteren, wat zorgt voor een duurzamere en productievere toekomst.